news-details

Sabah stratejisi

Geçen hafta küresel çapta bankacılık sektörüne yönelik endişelerin azalması risk iştahını desteklerken, borsalar pozitif bir görüntü sergiledi. Hisse senedi oynaklık endeksi VIX de eşik 20 değerinin altına sarkarak olumlu bir sinyal verdi. Bunun dışında Cuma günü Euro Bölgesi enflasyonu ile ABD'de Fed'in yakından takip ettiği PCE enflasyonunun beklentilerin altında gerçekleşmesi piyasaları destekleyen bir diğer faktör oldu. Haftaya başlarken ise OPEC+ koalisyonunun günlük 1 milyon varili aşan petrol üretim kesintisi kararı piyasa fiyatlamasına etkili oluyor. Brent petrolde %5'i aşan yükselişler gözlenirken, bu hareketin enflasyon endişelerini bir miktar artırması ile borsalarda kısmi baskı var. S&P500 vadelisi ile MSCI Asya Pasifik endeksinde yaklaşık %0,3 oranında düşüş gözleniyor. Dolar endeksi (DXY) ise %0,4 civarında artıda. Petrol fiyatları yakından izlenmeye devam edilecekken, bu hafta mayıs ayı başındaki Fed toplantısına kadarki son önemli istihdam verisi olan ABD tarım dışı verisi öne çıkıyor. Bunun dışında ISM rakamları dışında fabrika siparişleri, ticaret dengesi gibi birtakım ikincil öneme sahip veriler de yakından izlenecektir. Yurtiçi tarafta ise bu sabah mart ayı enflasyon rakamları ve imalat PMI verisi takip edilecektir. Enflasyonun yıllık bazda %55,18'den %51'lere gerilemesi bekleniyor. Geçen yıl borsa için önemli bir katalizör olan enflasyonda bu yönde rakamların görülmesi halihazırda teknik olarak zayıf bir görüntü sergileyen Borsa İstanbul'da baskı oluşturabilir. Cuma günü Kur Korumalı Mevduat (KKM) hesaplarında faiz tavanının kaldırılmasına yönelik haber akışıyla BIST100 günü %1,7 oranında düşüşle tamamlamıştı. Yeni düzenlemeyle KKM'de vade sınırlaması da kaldırıldı. Bu gelişmeler borsanın alternatifliğini sorgulamakta ki bu sabahki görüntüye karşın yurtdışı borsalardaki genel toparlanma görülmesi de Borsa İstanbul için negatif olabilir. Sonuç olarak,  BIST100 endeksinde satış baskısı haftanın ilk işlem gününde de sürebilir.
 


    

Makroekonomi

ABD tarafında, Fed'in özellikle aylık bazdaki fiyat gelişmelerinin seyri kapsamında takip ettiği PCE deflatör (çekirdek dahil) şubat ayı verileri ile kişisel gelirler ve harcamalar şubat ayı verileri takip edildi. Şubatta PCE deflatörün aylık artış hızı beklentilerle uyumlu olarak %0,6'dan %0,3'e yavaşlarken, yıllık bazda ise %5,3'ten %5 seviyesine gerileyerek Eylül 2021'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti. Çekirdek PCE deflatörün artış hızı ise şubatta aylık %0,5'ten %0,3'e beklentilerin (%0,4) üzerinde yavaşlarken, yıllık bazda ise bir önceki aya benzer şekilde %4,7 seviyesinde seyretme beklentilerine karşın %4,6'ya geriledi. Öte yandan, şubatta kişisel gelirlerin aylık artış hızı %0,6'dan %0,3 seviyesine beklentilerden daha sınırlı yavaşlarken, harcamaların aylık artış hızı ise %2'den %0,2 seviyesine beklentilerin üzerinde yavaşladı.

Ayrıca ABD'de tüketici güveni göstergelerinden Michigan Üniversitesi tüketici güven endeksi, 63,4'ten 62 seviyesine beklentilerin (63,3) üzerinde aşağı yönlü revize edildi. Bununla birlikte söz konusu veri, martta ülkede bankacılık sektöründe yaşanan krizin, tüketici güveni üzerinde sınırlı bir etkisi olduğuna işaret etti. Detaylara bakıldığında, marta cari koşullar alt endeksi 66,4'ten 66,3'e ve beklentiler alt endeksi ise 61,5'ten 59,2'ye aşağı yönlü revize edildi. Ayrıca tüketicilerin bir yıl sonrasına ilişkin yıllık enflasyon beklentileri %3,8'den %3,6'ya hafif aşağı yönlü revize edilerek Nisan 2021'den bu yana en düşük seviyeye gerilerken, uzun vadeli yıllık enflasyon beklentileri ise %2,8'den %2,9 seviyesine hafif yukarı yönlü revize edildi.

Avrupa tarafında, Euro Bölgesi'nde mart ayı TÜFE öncü verileri takip edildi. Euro Bölgesi'nde manşet TÜFE, aylık bazda %0,9 artışla beklentilerin (%1,1) altında artış sergilerken, yıllık bazda ise %8,5'ten %6,9 seviyesine gerileyerek Şubat 2022'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşti, beklentiler ise %7,1 seviyesine gerilemesi yönündeydi. Yıllık bazda çekirdek TÜFE ise martta beklentilerle uyumlu olarak %5,6'dan %5,7 seviyesine ulaşarak yeni bir rekor seviyeye yükseldi. Özellikle, çekirdek TÜFE'nin rekor seviyelerini yenilemesi, ECB'nin daha şahin bir duruş sergilemesine ve daha fazla faiz artışına gitmesine yönelik beklentileri artırabilecektir.  

Ayrıca İngiltere'de geçen yılın son çeyreğine ilişkin GSYH büyüme nihai verileri açıklandı. Çeyreksel bazda bakıldığında, İngiltere ekonomisi geçen yılın birinci çeyreğinde %0,5 büyümenin ardından ikinci çeyrekte ise Rusya ve Ukrayna savaşının devam eden etkileri, enerji arz güvenliğine yönelik endişeler, artan enflasyonist baskılar, sıkılaşan finansal koşullar ve artan resesyon endişelerinin etkisiyle büyüme hızı %0,1 seviyesine yavaşlamıştı, üçüncü çeyrekte ise %0,1 oranında daralmıştı. Geçen yılın son çeyreğinde ise çeyreklik bazda büyüme hızı %0'dan %0,1 seviyesine, yıllık bazda büyüme hızı ise %0,4'ten %0,6 seviyesine yukarı yönlü revize edildi. İngiltere ekonomisi 2022 yılının genelinde ise %4,1 büyüme sergileyerek 2021 yılındaki %7,6'lık rekor büyümenin ardından yavaşladı.

Yurt içinde, TÜİK tarafından şubat ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi yayınlandı. 2023 yılının ikinci ayında aylık bazda ihracatta ve ithalatta yavaşlama gözlendi. Mevsim ve takvim etkisinden arındırılmış verilere göre şubatta ihracat aylık %8,1 azalarak 19,4 milyar USD ile 2022 yılı ortalamasının altında gerçekleşti, ithalat aylık %8,5 azalışla 31,8 milyar USD ile ocak ayında ulaştığı rekor seviye olan 34,8 milyar USD'den geriledi. Arındırılmış verilere göre dış ticaret açığı ocakta ulaşılan rekor seviye olan 13,6 milyar USD'den şubatta 12,4 milyar USD seviyesine geriledi, bu açık ikinci en yüksek seviyeye işaret etmekte.

  • Arındırılmamış verilere göre ise, aylık bazda şubatta ihracat %3,7 gerileyerek düşüş hızını bir önceki aya göre (%15,5 düşüş) yavaşlatarak 18,6 milyar USD seviyesinde gerçekleşti ve 2022 yılı aylık ortalamasının altında gerçekleşti, ithalat ise ocakta %3,1 oranındaki artışla 33,6 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmasının ardından şubatta %8,6 oranında düşüşle 30,7 milyar USD oldu. Dış ticaret açığı ise aylık bazda ocakta ulaşılan rekor seviye olan 14,2 milyar USD'den şubatta 12,1 milyar USD'ye gerilemekle birlikte yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürdü, nitekim bu açık da ikinci en yüksek aylık açık oldu.
  • Aylık bazda şubatta ithalattaki yavaşlamada özellikle altın ve enerji ithalatındaki düşüşler belirleyici oldu. Altın ithalatı ocak ayında aylık %80,5 oranında sert artış kaydederek aylık 4,92 milyar USD ile rekor seviyeye ulaşmasının ardından şubat ayında aylık %18,9 oranında (0,93 milyar USD) gerileyerek 4 milyar USD seviyesinde gerçekleşti. Şubatta enerji ithalatı ise aylık %23,3 (2,05 milyar USD) gerileyerek 6,74 milyar USD seviyesinde gerçekleşti, ocakta ise 8,79 milyar USD seviyesinde kaydedilerek 8,85 milyar USD ile aylık rekor enerji ithalatının görüldüğü eylül ayındaki seviyeye yakın gerçekleşmişti. İhracattaki aylık düşüşe ise fasıllar bazında miktarsal değişim olarak baktığımızda, başlıca mineral yakıtlar, halılar, meyveler, hayvansal ve bitkisel yağlar, pamuk ve pamuklu mensucat ile demir ve çelik kaynaklı olduğu görülmekte.
  • İhracata ve ithalata bölgeler ve ülkeler bazında bakıldığında, ihracatta şubatta aylık bazda AB dışı ülkelere yönelik ihracattaki düşüşün öne çıktığı görülüyor. Şubatta özellikle Yakın ve Orta Doğu, Diğer Avrupa (AB hariç), Kuzey Amerika ve Diğer Afrika bölgelerine en fazla ihracat düşüşlerinin olduğu gözlenmekte. AB'ye yönelik ihracattaki düşüş ise daha sınırlı kaldı. Ülkeler bazında ise ihracatta en fazla düşüşler; Irak, Almanya, İspanya, Hollanda, İngiltere ve ABD'de görüldü. İthalatta ise, şubattaki düşüşte AB dışı ülkelerden olan ithalattaki düşüşün belirleyici olduğu görülüyor. İthalatta, Diğer Avrupa (AB hariç), Diğer Asya, Yakın ve Orta Doğu ve Kuzey Afrika bölgelerinin öne çıktığı gözlenmekte, buna karşın AB ülkelerinden ithalatta ise aylık %16 artış kaydedildi. İthalatta ülkeler bazında ise, en fazla düşüşler altın kaynaklı olarak İsviçre yanında, Rusya, Çin, ABD ve Umman'da görülüyor, buna karşın en fazla artışlar ise Fransa, Almanya, İtalya ve İspanya'da gözlenmekte.
  • Günlük izlediğimiz ihracat verilerine göre depremlerin olumsuz etkilerine karşın ihracatın mart ayında güçlenerek 21,5-22 milyar USD civarında gerçekleşebileceğini tahmin ediyoruz, bu seviyeler de geçen yılın aylık ortalaması olan 21,2 milyar USD'nin üzerinde oluyor. Ayrıca reel kesim güven endeksi alt endekslerinden gelecek üç aydaki ihracat siparişlerinin şubatta %8,7'lik gerilemeyle Nisan 2021'den bu yana en sert düşüşün ardından martta aylık %4,7 artışla kısmi toparlanması, ihracata yönelik kısa vadede olumlu sinyal vermekte. Orta vadede ise dış talepteki yavaşlamanın yanında, pazar çeşitlendirme imkanları, depremlerin üretim ve iş gücü üzerindeki yansımaları ile hükümet tarafından imalatçı ve ihracatçılara sağlanan destekler ve teşvikler belirleyici olacaktır.

Bunun yanında, Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından Nisan-Haziran dönemine ilişkin İç Borçlanma Stratejisi Raporu yayınlandı. Buna göre, nisan ayında 16,3 milyar TL iç borç servisine karşılık 30 milyar TL iç borçlanma, mayıs ayında 103,1 milyar TL iç borç servisine karşılık 85 milyar TL iç borçlanma ve haziran ayında ise 55,9 milyar TL iç borç servisine karşılık 64 milyar TL iç borçlanma yapılması öngörülmekte. Ayrıca söz konusu üç aylık dönemde dış borçlanmaya gidilmemesi öngörülüyor.
 
Yurt dışında bu hafta veri takvimine bakıldığında, 

  • ABD tarafında, ekonomik faaliyetin son görünümüne ilişkin sinyal verecek olan mart ayı S&P Global imalat sektörü nihai PMI ve ISM imalat sanayi endeksi verileri bugün ve hizmet sektörü nihai PMI ve ISM imalat dışı endeksi verileri de çarşamba günü takip edilecek. Öncü verilere göre, mart ayında imalat PMI, hafif düşüş beklentilerine karşın 47,3'ten 49,3 seviyesine artışla imalat sektöründe daralma hızının yavaşladığına işaret etmekle birlikte 50 eşik seviyesinin altında daralma bölgesindeki seyrini beşinci aya taşımıştı. Bunun yanında mart ayı imalat PMI verisi, üretimdeki artış ve yeni siparişlerde daha sınırlı düşüşle son beş aylık dönemdeki en hafif daralmaya işaret etmişti. Şubat ayına ilişkin ISM imalat sanayi endeksi ise 47,4'ten 47,7 seviyesine hafif yükselerek imalat sanayinde daralma hızının hafif yavaşladığına işaret ederken, daralma bölgesindeki seyrini dördüncü aya taşımıştı. Mart ayında hizmet PMI ise martta hafif düşüş beklentilerine karşın daha güçlü talep koşulları ve yeni işlerdeki artışın etkisiyle 50,6'dan 53,8 seviyesine yükselerek Nisan 2022'den bu yana hizmet sektörü faaliyetlerindeki en hızlı artışa işaret etmişti. Detaylara bakıldığında yeni siparişler, geçen yılın eylül ayından bu yana ilk kez artmıştı, özellikle yurt içi ve yurt dışı müşteri talebinin artmasıyla Mayıs 2022'den bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı. Şubat ayına ilişkin ISM imalat dışı endeksi ise, 55,2'den 55,1 seviyesine hafif gerileyerek imalat dışı sektörlerde büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmekle birlikte büyüme bölgesindeki seyrini ikinci aya taşımıştı. Ayrıca yarın şubat ayı dayanıklı mal siparişleri nihai verisi izlenecek. Şubat ayı dayanıklı mal siparişleri öncü verisi, aylık %1 oranında gerileyerek düşüşünü ikinci aya taşımıştı. Detaylara bakıldığında, şubatta savunma amaçlı uçaklar ve parçalarının (%11,1 düşüş) ve savunma dışı uçaklar ve parçalarının siparişlerindeki belirgin düşüşler (%6,6 düşüş), dayanıklı mal siparişlerinin düşüşünde belirleyici olmuştu. Bunun yanında, yarın üretimin görünümüne ilişkin sinyal verecek olan verilerden şubat ayı fabrika siparişleri verisi açıklanacak. Ocak ayı fabrika siparişleri, aylık bazda %1,6 düşüşle beklentilerin üzerinde gerilemişti. Şubatta ise fabrika siparişlerinin aylık %0,5 gerilemeyle birlikte yavaşlayarak düşüşünü sürdürmesi bekleniyor. Öte yandan, konut piyasası verilerinden, şubat ayı inşaat harcamaları verisi bugün takip edilecek. İnşaat harcamaları ocakta aylık %0,1 gerileyerek düşüşünü ikinci aya taşımıştı. Şubatta ise inşaat harcamalarının durağan seyrederek zayıf seyrini sürdürmesi bekleniyor. Ayrıca şubat ayına ilişkin dış ticaret dengesi verisi çarşamba günü açıklanacak. Ocakta aylık bazda ihracat %3,4 artışla 257,5 milyar USD'ye yükselerek son dört ayın en yüksek seviyesine ulaşırken, ithalat ise aylık bazda %3 oranında artışla 325,8 milyar USD seviyesine yükselerek son üç ayın en yüksek seviyesinde gerçekleşmişti. Böylece ocakta dış ticaret açığı aylık bazda 67,2 milyar USD'den 68,3 milyar USD seviyesine yükselmişti. Söz konusu veriler, küresel ekonomik aktivitede ve ABD'de iç talepte canlanma olduğuna işaret etmişti. Diğer yandan, Fed'in para politikasına yön vermesi açısından istihdam piyasası verileri izlenecek. Bu kapsamda, istihdam piyasası verilerinden yarın şubat ayı JOLTS açılan iş sayısı verisi, çarşamba günü mart ayı ADP özel sektör istihdam verisi, perşembe günü haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları verisi ve cuma günü ise mart ayı tarım dışı istihdam, işsizlik oranı ve ortalama saatlik kazançlar verileri izlenecek. Ocak ayına ilişkin JOLTS açılan iş sayısı 11,01 milyondan 10,82 milyona hafif gerilemekle birlikte beklentilerden daha sınırlı gerilemişti ve son 5 ayın en yüksek seviyesine yakın seyrederek firmaların iş gücü talebinin gücünü koruduğuna işaret etmişti. Son açıklanan haftalık yeni işsizlik maaşı başvuruları, 191 bin kişi seviyesinden 198 bin kişi seviyesine hafif yükselerek beklentilerin üzerinde gelmekle birlikte düşük seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü ve istihdam piyasasında sıkı görünümün korunduğuna işaret etmişti. ADP özel sektör istihdam artışı ise, şubatta 242 bin kişi gelerek 200 bin kişi öngörülen beklentilerin üzerinde gerçekleşmişti. Ocak ayı verisi ise 106 bin kişilik artıştan 119 bin kişilik artışa yukarı yönlü revize edilmişti. Detaylara bakıldığında, inşaat sektörü istihdamındaki 16 bin kişilik sınırlı düşüş hariç tüm sektörlerde istihdam artışı gözlenmişti. Şubat ayında tarım dışı istihdam artışı ise, 311 bin kişi seviyesinde gerçekleşerek beklentilerin (225 bin kişi) üzerinde gelmişti, önceki ayın verisi ise 517 bin kişi seviyesinden 504 bin kişi seviyesine hafif aşağı yönlü revize edilmişti. İşsizlik oranı ise, şubatta yatay seyretme beklentilerine karşın %3,4'ten %3,6 seviyesine hafif yükselmişti. İş gücüne katılım oranı ise şubatta 0,1 puanlık artışla Mart 2020'den bu yana en yüksek seviye olan %62,5'e yükselmişti. Enflasyonun seyri açısından bakılan ortalama saatlik kazançlar, yani ücretlerdeki artış hızı ise şubatta aylık bazda %0,3'ten %0,2 seviyesine yavaşlayarak beklentilerin (%0,3 artış) altında gerçekleşmişti ve böylece son bir yılın en düşük seviyesinde kaydedilmişti, yıllık ise %4,4'ten %4,6 seviyesine yükselerek beklentilerin (%4,7 artış) hafif altında kalmıştı. Açıklanan söz konusu veriler, Fed'in faiz artışlarına karşın genel olarak istihdam piyasasının sıkı görünümünü sürdürdüğüne işaret etmekteydi. Bu hafta açıklanacak istihdam piyasası verilerine bakıldığında ise, Fed'in, faiz artışlarına devam etmesiyle yavaşlayan ekonomik faaliyetin etkisiyle JOLTS açılan iş sayısının hafif gerilemesi, haftalık yeni işsizlik maaşı başvurularının hafif artması, ADP özel sektör istihdam artışının ve tarım dışı istihdam artışının hafif yavaşlaması, işsizlik oranının ise %3,6 seviyesinde yatay seyretmesi beklenmekte, ortalama saatlik kazançların aylık artış hızının ise %0,2'den %0,3 seviyesine yükselmesi, yıllık bazda artış hızının ise %4,6'dan %4,3 seviyesine gerilemesi bekleniyor.   
  • Avrupa genelinde de son ekonomik görünüme ilişkin bilgi verecek olan mart ayı S&P Global imalat sektörü nihai PMI verileri bugün ve hizmet sektörü PMI verileri ise çarşamba günü izlenecek. Mart ayına ilişkin öncü PMI verileri, bölgede ekonomik faaliyetin oldukça dengesiz olduğuna ve büyük ölçüde hizmet sektörü tarafından yönlendirildiğine, imalat ve hizmet sektörlerindeki talep koşullarındaki farklılığa ve imalat sektöründe düşen taleple daralmanın hızlandığına işaret etmişti. Bu kapsamda bölgede martta imalat PMI'lar, Almanya'da, Euro Bölgesi'nde ve İngiltere'de gerileyerek imalat sektöründe daralmanın hızlandığına, Fransa'da ise hafif yükselişle imalat sektöründe daralmanın hafif yavaşladığına işaret etmişti. Martta hizmet PMI'lar ise, bölge genelinde 50 eşik seviyesinin üzerinde büyüme bölgesindeki seyirlerini sürdürmüşlerdi, buna göre Almanya'da, Euro Bölgesi'nde ve Fransa'da yükselişlerle hizmet sektöründe büyümenin hızlandığına, İngiltere'de ise hafif düşüşle sektörde büyümenin hafif yavaşladığına işaret etmişti. Bunun yanında, Almanya'da üretimin seyrine ilişkin olarak şubat ayı fabrika siparişleri verisi çarşamba günü ve sanayi üretimi verisi ise perşembe günü takip edilecek. Ocak ayı fabrika siparişleri, aylık bazda düşüş beklentilerine karşın %1 oranında artış kaydetmişti. Detaylara bakıldığında, yabancı ülkelerden gelen siparişler artışa öncülük etmişti, özellikle Euro Bölgesi dışındaki ülkelerden gelen siparişler %11,2 artarken, Euro Bölgesi'nden gelen siparişler ise %2,9 oranında ve yurt içi siparişler ise %5,3 oranında azalmıştı. Ocak ayı fabrika siparişlerindeki artışta, özellikle uçak ve motorlu araç üretimi siparişlerindeki yükseliş etkili olmuştu. Sanayi üretimi ise, aylık bazda aralıkta %2,4 oranında düşüşün ardından ocak ayında %3,5 oranında artış sergileyerek beklentilerin üzerinde toparlanma kaydetmişti. Özellikle, bölgede enerji krizine yönelik endişelerin yatışmasıyla ocakta enerji yoğun sanayi kollarında üretimde %6,8 oranında güçlü artış görülmüştü. Ayrıca yarın Euro Bölgesi'nde şubat ayına ilişkin ÜFE verisi açıklanacak. Bölgede ÜFE, aylık bazda ocak ayında %2,8 oranında düşüş kaydetmişti, yıllık ise %24,5'ten %15 seviyesine yavaşlayarak ağustos ayındaki rekor seviye olan %43,4'ten gerilemeyi sürdürmüştü ve böylece Ağustos 2021'den bu yana en düşük seviyede gerçekleşmişti. Detaylara bakıldığında, ocakta aylık bazda ÜFE'deki düşüşte, özellikle enerji ürünleri fiyatlarındaki sert düşüş belirleyici olmuştu. ÜFE'deki yavaşlamanın şubatta da sürmesi bekleniyor. Yarın bunun yanında, küresel ticaretin görünümüne ilişkin de sinyal verecek olan Almanya şubat ayı dış ticaret verileri açıklanacak. Almanya'da ihracat aylık bazda aralıkta %6,3 oranında gerilemenin ardından ocakta %2,7 artışla kısmi toparlanma kaydetmişti, ithalat ise aylık %2,1 gerilemeyle düşüşünü yavaşlayarak sürdürmüştü ve son bir yılın en düşük seviyesine gerilemişti. Detaylara bakıldığında, ocakta ihracattaki artışta, AB dışındaki ülkelere ihracattaki artış belirleyici olmuştu, özellikle Rusya, İngiltere ve ABD'ye ihracat artışları öne çıkmıştı. AB ülkelerine ihracatta ise sınırlı artış gözlenmişti. Ocakta ithalattaki düşüşte ise, AB dışındaki ülkelerden yapılan ithalattaki sert düşüş belirleyici olmuştu, özellikle de Rusya ve Çin'den yapılan ithalattaki düşüşler öne çıkmıştı, buna karşın AB ülkelerinden yapılan ithalatta ise sınırlı artış kaydedilmişti. Şubatta ise aylık bazda ihracatın %1,8 yükselişle artışını yavaşlayarak sürdürmesi, ithalatın ise %1,5 artışla kısmi toparlanması bekleniyor. Bunun yanında hafta genelinde, ECB üyelerinin, ECB Başekonomisti Lane'nin ve BoE Baş Ekonomisti Pill'in gerçekleştirecekleri konuşmalar da, ECB'nin ve BoE'nin para politikasına ilişkin olası yeni sinyaller bakımından yakından takip edilecek. 
  • Asya tarafında ise, Çin'de küçük ve orta ölçekli firmaların faaliyetlerinin seyrine ilişkin sinyal verecek olan Caixin hizmet sektörü PMI verisi perşembe günü izlenecek. Caixin hizmet sektörü PMI, birçok salgın kısıtlamasının son dönemde gevşetilmesinin hizmet sektörüne yönelik talep üzerindeki devam eden olumlu etkisiyle şubatta 52,9'dan 55 seviyesine yükselerek ağustostan bu yana en yüksek seviyeye ulaşmıştı ve böylece son iki aydır hizmet sektörü faaliyetlerinde büyümeye işaret etmişti. Özellikle, şubatta yeni alınan işler, Nisan 2021'den bu yana en hızlı yükselişini kaydetmişti. Martta da Caixin hizmet sektörü PMI verisinin, 50 eşik seviyesinin üzerinde büyüme bölgesindeki seyrini sürdürmesi bekleniyor.
  • Ayrıca yarın Avustralya Merkez Bankası'nın toplantısı takip edilecek. Banka, geçen ayki toplantısında politika faizini beklentilerle uyumlu olarak 25 baz puan artışla %3,60 seviyesine yükseltmişti. Ayrıca Banka, enflasyonu kontrol altına alabilmek için sıkılaştırmanın devam etmesinin gerekebileceğine işaret etmişti. Bunun yanında, geçen hafta ülkede açıklanan şubat ayı enflasyonunun beklentilerin altında kalmasının ardından, piyasalarda Banka'nın yarınki toplantısında politika faiz oranını %3,60 seviyesinde sabit tutması bekleniyor.
  • Bunun yanında, çarşamba günü Yeni Zelanda Merkez Bankası'nın toplantısı takip edilecek. Banka, şubat ayındaki son toplantısında fiyat istikrarını sağlamak için politika faiz oranını beklentilerle uyumlu olarak 50 baz puan artışla %4,75 seviyesine yükseltmişti. Ayrıca Banka, faiz artışlarının enflasyonla mücadele sona erene kadar devam edeceği yönünde sinyal vermişti. Banka'nın bu haftaki toplantısında ise politika faiz oranını 25 baz puanlık artışla %5 seviyesine yükseltmesi bekleniyor.

Yurt içinde ise, bugün mart ayı TÜFE ve ÜFE verileri ve S&P Global/İSO imalat sektörü PMI verisi, yarın mart ayı reel efektif döviz kuru endeksi verisi ve cuma günü ise mart ayı Hazine nakit dengesi verisi ve DHMİ uçuş istatistikleri takip edilecek. Ayrıca yarın TCMB tarafından mart ayı Aylık Fiyat Gelişmeleri Değerlendirmesi Raporu yayınlanacak.

  • Şubat ayında TÜFE, Bloomberg piyasa beklentisi olan %3,5'in altında aylık %3,15 artmıştı, TÜFE yıllık bazda ise baz etkisiyle birlikte %57,68'den %55,18'e gerilemişti ve 1 yılın en düşük seviyesinde gerçekleşmişti. TÜİK, deprem nedeniyle Gaziantep, Malatya ve Hatay Bölge Müdürlüklerine bağlı olan illerde "alan (saha) fiyatları" derlenemediğini belirtirken, öte yandan, bu üç Bölge Müdürlüğüne bağlı illerde "işyeri barkod tarama verileri" ve veri kazıma yöntemi ile "internetten derlenen fiyat verilerinin" kullanımına ise devam edildiğini vurgulamıştı. Çekirdek B ve C göstergelerindeki aylık artış ortalama %2,4 ile manşet enflasyonun da altında gerçekleşmişti, B çekirdek göstergesi yıllık %55,16'ya, C endeksi %50,58'e gerilemişti. Enerji kalemindeki düşüş ÜFE'deki artışı sınırlamaya devam etmişti. Bununla birlikte şubat ayında başta gıda ürünleri ve ana metal ürünlerinin etkisiyle ÜFE aylık %1,56 artış kaydetmişti. (ÜFE 2022 yılında ortalama %5,9 artış, 2003 yılından bu yana ortalama %1,3 artış göstermişti) Yıllık bazda ÜFE, %86,46'dan %76,61 seviyesine gerileyerek Kasım 2021'den bu yana en düşük seviyeye gelmişti.  Bloomberg Anketi'ne göre mart ayına ilişkin TÜFE'nin, aylık medyan %2,85 seviyesinde gerçekleşmesi ve yıllık bazda medyan %51,25 seviyesine gerilemesi bekleniyor.
  • Şubat ayında S&P Global/İSO Türkiye imalat PMI, bir önceki aya göre yatay seyrederek 50,1 seviyesinde gerçekleşmişti ve böylece büyüme bölgesindeki seyrini ikinci aya taşımıştı. Detaylara bakıldığında, depremlerin girdi temini ve teslimatında neden olduğu zorluklar nedeniyle tedarikçilerin teslimat sürelerinde son 10 ayın en yüksek oranlı artışının kaydedildiği ve bazı firmalarda operasyonları aksatarak üretim hacmini de azalttığı, bu kapsamda takip edilen 10 sektörden dokuzunda üretimin azaldığı belirtilmekteydi. Bununla birlikte üretim düşüşünün, ılımlı seviyede kaldığı gözlenmekteydi. Ayrıca yeni siparişlerdeki yavaşlamanın, deprem nedeniyle hızlandığı, bununla birlikte düşüşün son 16 ayın ikinci en ılımlı seviyesinde gerçekleştiği belirtilmekteydi. Ayrıca yeni ihracat siparişlerinde de yavaşlama olduğu görülmekteydi. Öte yandan, depremlerin üretim üzerindeki olumsuz etkilerine karşın sektörlerin birçoğunun istihdam artışını sürdürdüğü görülmekteydi.
  • Şubat ayına ilişkin reel efektif döviz kuru endeksi, aylık %2,9 oranında artışla 57,07 seviyesinden 58,73 seviyesine yükselmişti ve böylece Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyelerdeki seyrini sürdürmüştü.
  • DHMİ şubat ayı verilerine göre, dış hat yolcu sayısı, aylık bazda %10,7 oranında düşüş sergilemişti. Öte yandan, dış hat yolcu sayısının şubat ayındaki aylık 6,13 milyon kişilik seviyesi, tarihsel olarak en yüksek şubat ayı verisi olmuştu. Şubatta dış hat yolcu sayısının yıllık artış hızı ise %61,9'dan %47,5'e yavaşlamıştı. Şubatta iç hat yolcu sayısı ise aylık bazda %17 düşüş kaydetmişti, yıllık bazda ise artış hızı %34,5'ten %7,5 seviyesine yavaşlamıştı.
  • Hazine nakit dengesi, şubatta 171,5 milyar TL açık vermişti, ocakta ise 54,3 milyar TL açık vermişti, 12 aylık kümülatif nakit açığı ise şubatta 185,7 milyar TL'den 412,7 milyar TL'ye, GSYH'a oranı ise %1,2'den %2,7'ye yükselmişti (GSYH verisi olarak 4. çeyrek kümülatif verisi kullanıldı). Alt detaylara bakıldığında gelirlerde aylık %28,5 oranında düşüş gözlenirken, giderler ise faiz giderlerindeki aylık %57,7 oranındaki artışın yanında faiz dışı giderlerdeki aylık %7 oranındaki artışın etkisiyle aylık %9,9 oranında artış kaydetmişti. Bunun yanında şubat ayında aylık bazda faiz giderleri, geçen yılın aylık ortalamasının üzerine çıkmıştı. Hazine ve Maliye Bakanlığı'nın mart-mayıs dönemi iç borçlanma stratejisinde mart ayı iç borçlanma hedefi 60 milyar TL olarak açıklanmıştı. Hazine mart ayında hesaplamalarımıza göre borçlanma hedefinin üzerinde 83,4 milyar TL iç borçlanma gerçekleştirdi ve mart ayında iç borç anapara ödemesinin 17 milyar TL olduğunu varsaydığımızda Hazine'nin 66,4 milyar TL net iç borçlanma gerçekleştirdiğini hesaplamaktayız. Ayrıca Hazine mart ayında uluslararası piyasalarda dış borçlanmaya gitmiş ve uluslararası sermaye piyasalarında USD cinsinden bir tahvil ihracı gerçekleştirerek, söz konusu ihracın tutarı 2,25 milyar USD (yaklaşık 42,6 milyar TL) seviyesinde gerçekleşmişti. Hazine'nin martta dış borç anapara ödemesinin ise 31 milyar TL olduğunu varsaydığımızda 11,6 milyar TL net dış borçlanma gerçekleştirdiğini öngörmekteyiz. Böylelikle Hazine'nin mart ayında toplamda yaklaşık 78 milyar TL net borçlanma gerçekleştirdiğini hesaplıyoruz. Mart ayında Hazine'nin TCMB Analitik Bilanço'dan (30 Mart tarihli) kasa hareketlerine baktığımızda kasa bakiyesinin bir önceki aya göre 53,3 milyar TL tutarında arttığını görmekteyiz. Bu açıdan bütçe dengesi öncesi izlediğimiz mart ayında Hazine nakit dengesinin kısmi açık verebileceğini değerlendirmekteyiz.

 
Şirket haberleri


Alarko Holding (ALARK, Nötr): Bağlı Ortaklığı Alsera Jeotermal Tarım Gıda tarafından, Arzular Petrol Seracılık'ın sahip olduğu Afyonkarahisar ili, Sandıklı ilçesinin değişik mevkilerinde bulunan yaklaşık 35.000 m² büyüklüğünde sera, yaklaşık 93.000 m² büyüklüğünde tarla niteliğindeki taşınmaz, 09.04.2043 tarihine kadar 4.700 hektarlık alanda geçerli olan jeotermal kaynak işletme ruhsatı ile söz konusu varlıklara ilişkin demirbaş, araç, taşınır ve malzemelerin KDV dahil 75,5mn TL bedel karşılığında satın alınmasına karar verilmiştir. Bu kapsamda jeotermal kaynak işletme ruhsatı haricindeki varlıklar devralınmış olup jeotermal kaynak işletme ruhsatının devralınmasına ilişkin gerekli işlemler başlatılmıştır.

Coca-Cola İçecek (CCOLA, Sınırlı Negatif): Özgörkey Holding sahip olduğu 610bin TL'lik nominal hisseyi borsada işlem gören tipe dönüşüm için MKK'ya kaydettirdi. Şirketin ödenmiş sermayesi 254,4mn TL seviyesinde bulunuyor. Buna göre MKK'ya kaydettirilen söz konusu hisseler, ödenmiş sermayenin %0,2'sini oluşturuyor.

Garanti Bankası (GARAN, Nötr): Banka Yönetim Kurulu tarafından, toplamda 750mn Euro veya Türk Lirası da dahil diğer para birimlerinde muadili tutara kadar, halka arz edilmeksizin, yurtdışında satılmak üzere ipotek teminatlı menkul kıymet ("İTMK") ihracı işlemine ilişkin Genel Müdürlük yetkilendirilmiştir.

Koza Altın İşletmeleri (KOZAL, Sınırlı Pozitif): Kaşköy projesi kapsamında yapılan maden kaynak tahmin çalışmaları 28 Şubat 2023 tarihi itibarıyla tamamlanmıştır. Altın cevher geri kazanım değeri %90 oksitli, %30 geçiş ve sülfitlidir. 28 Şubat 2023 tarihi itibarıyla oksitli cevher zonunu kapsayan maden kaynak rakamları 4.24 g/t Altın ortalamalı 4506 Kilo ton cevher tonajı ile yaklaşık olarak 614 kilo Ons olarak tahmin edilmiştir. Geçiş ve Sülfitli zonlar, mevcut jeometalürjik testler doğrultusunda altın geri kazanım oranlarındaki yetersizlikten dolayı maden kaynak rakamlarına dahil edilmemiştir.

Sektör haberleri


Bankacılık: TCMB taraflı kur korumalı mevduatlarda tarih kapsamı genişletildi. Resmi Gazete'de yayımlanan düzenlemeye göre, Türk lirasına geçişte sağlanacak destek için, söz konusu Döviz tevdiat veya döviz cinsinden katılım fonu hesaplarının açılma tarihi 31 Mart 2023'e uzatıldı. Bir önceki düzenlemeye göre bu tarih 31 Aralık 2022 olarak belirlenmişti. Yeni düzenlemeyle vade sınırlamasının da kaldırıldığı görüldü. Daha önce ilgili tebliğde yer alan "Banka tarafından yurt içi yerleşik gerçek kişiler ve yurt içi yerleşik tüzel kişiler için 3 ay, 6 ay veya 1 yıl vadeli Türk lirası mevduat veya katılma hesabı açılır" ifadesi değiştirildi. Yeni maddede sadece "Banka tarafından açılacak Türk lirası mevduat veya katılma hesaplarının vadeleri Merkez Bankasınca yayımlanacak usul ve esaslarda belirlenir" ifadeleri kullanıldı. Kaynak: Bloomberg HT

Enerji: Türkiye Elektrik İletim AŞ (TEİAŞ), 44 elektrik üretim santraline şubat ayı için 223mn TL kapasite ödemesi yapacak. Kapasite mekanizmasından yararlanan üretim tesislerine yapılacak ödemelere ilişkin liste, TEİAŞ'ın internet sitesinde yayımlandı. Buna göre, söz konusu mekanizma kapsamında yer alan 51 santralden 44'üne şubat ayı için toplam 223mn TL ödenecek. Kapasite mekanizması kapsamında TEİAŞ tarafından elektrikte sürdürülebilirlik ve arz güvenliğini sağlamak amacıyla santrallere kapasite ödemesi yapılıyor. (Kaynak: AA)

Konut: Hazine ve Maliye Bakanı Nureddin Nebati, "Kentsel dönüşümde 100 metrekare bir dairenin neredeyse maliyetinin tamamını karşılayacak bir kredi paketi oluşturduk. Her bir daire için de 1 milyon 250 bin liralık bir limit tahsis ettik" açıklamasını yaptı. Kaynak: ekonomim.com

Tarım: Tarım ve Orman Bakanı Vahit Kirişci, 2023 yılında tarımsal destekleme rakamının 55.5 milyar TL olacağını açıkladı.

Diğer şirket haberleri

Astor Enerji (ASTOR): Şirket Yurt içinde yerleşik özel bir firma yurt dışına gönderilmek üzere ile 3,4mn USD tutarında bir sözleşme imzalarken, yurtdışında yerleşik 3 firma ile sırasıyla 1,2mn EUR, 1,8mn EUR ve 1,9mn EUR'luk sözleşmeler yapmıştır.

Ek olarak, elektrikli araç şarj istasyonu yatırımları kapsamında SİEMENS Sanayi ve Ticaret A.Ş. ile 10,9mn EUR tutarında sözleşme imzalanmıştır. Proje kapsamında 170 Adet SICHARGE D - 300 kW ve 30 Adet SICHARGE D - 180 kW olmak üzere toplam 200 adet elektrikli araç şarj ünitesi alımı gerçekleştirilecektir.

Banvit Bandırma (BANVT): Şirket'in %100 sahibi olduğu Nutrinvestments B.V. ("Nutrinvestments")'ye ilişkin tasfiye kararı alınmıştır. Nutrinvestments'ın Şirket finansal tablolarının hazırlanmasında tam konsolidasyona tabi olması nedeniyle, tasfiyesinin finansal tablolara olumsuz bir etkisinin bulunmayacağı değerlendirilmektedir.

Bosch Fren (BFREN): Şirket Yönetim Kurulu, hisse başına brüt 24,31 TL (net 21,88 TL) kar payı dağıtım teklifini Genel Kurul onayına sunma kararı almıştır. Teklif edilen nakit kar payı hak kullanım tarihi 26 Eylül 2023'tür. Son kapanış değerine göre temettü verimi %0,5 olarak hesaplanmaktadır.

Brisa (BRISA): Aksaray fabrikasında yapılacak olan yatırımlar için yapılmış olunan yatırım teşvik belgesi başvurusu onaylanmış olup 3 yıllık yeni teşvik belgesi alınmıştır.

Denge Yatırım Holding (DENGE): Şirket'in bağlı ortaklığı olan Fer Gayrimenkul Geliştirme ve İnşaat A.Ş, ortaklık konusunun konut ofis ve ticari alanların inşaatının yapımı, yaptırılması, pazarlanması ve ortakların mutabakatı neticesinde kiralanması ve işlettirilmesi olan Neosfer Adi Ortaklığı İşletmesi ve Güney Ataşehir Adi Ortaklığı İşletmesi'ne %50'şer oranda ortak olduğu açıklanmıştır.

İttifak Holding (ITTFH): Bir şirket ortağı sahip olduğu 8,1mn TL'lik nominal hisseyi borsada işlem gören tipe dönüşüm için MKK'ya kaydettirdi. Şirketin ödenmiş sermayesi 384mn TL seviyesinde bulunuyor. Buna göre MKK'ya kaydettirilen söz konusu hisseler, ödenmiş sermayenin %2,1'ini oluşturuyor.

Kızılbük GYO (KZBGY): Şirket'in Marmaris Kızılbük Thermal Wellness Resort projesi için Beyazkum Satış Pazarlama İşletme Hizmetleri A.Ş.' den almakta olduğu satış ve pazarlama hizmetleri 31.03.2023 tarihi itibariyle sonlandırılmıştır. Bundan sonra projenin satış ve pazarlama faaliyetleri Şirket bünyesinde yürütülecektir.

Türk İlaç (TRILC): T.C. Sağlık Bakanlığı Halk Sağlığı Genel Müdürlüğü Sıhhat Avrupa Birliği Proje Ofisi tarafından 24 Ocak tarihinde yapılan 208.500 doz BCG aşı ihalesi 109,5bin EUR bedel ile şirketimiz uhdesinde kalmıştır.

Ünlü Yatırım Holding (UNLU): Şirket Yönetim Kurulu, hisse başına brüt 0,29 TL (net 0,26 TL) kar payı dağıtım teklifini Genel Kurul onayına sunma kararı almıştır. Teklif edilen nakit kar payı hak kullanım tarihi 2 Mayıs 2023'tür. Son kapanış değerine göre temettü verimi %3,2 olarak hesaplanmaktadır.

Yayla Gıda (YYLGD): Şirket Yönetim Kurulu, hisse başına brüt 0,34 TL (net 0,30 TL) kar payı dağıtım teklifini Genel Kurul onayına sunma kararı almıştır. Teklif edilen nakit kar payı hak kullanım tarihi 31 Ağustos 2023'tür. Son kapanış değerine göre temettü verimi %1,1 olarak hesaplanmaktadır.

Faiz piyasaları


Cuma günü ağırlıklı ortalama fonlama maliyeti %8,50'den %8,56 seviyesine yükseldi. TCMB cuma günü 1 milyar TL'lik (%8,50'den, 7 gün vadeli) haftalık repo ihalesi açtı. Ayrıca TCMB BIST'te kotasyon yoluyla 9,2 milyar TL (%10'dan, 3 gün vadeli) kullandırdı. Toplam fonlama tutarı ise repo ihaleleri kaynaklı 236 milyar TL oldu.



Yurt içi tahvil piyasasında, cuma günü verim eğrisi genelinde faizlerde düşüşler görüldü. Buna göre, kısa vadeli tarafta 10 baz puana varan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 80 baz puana varan düşüşler görüldü. Gösterge kağıtların faizlerinin haftalık bazda değişimlerine bakıldığında ise, kısa vadeli tarafta 110 baz puana yaklaşan düşüşler gözlenirken, orta ve uzun vadeli tarafta 245 baz puana yaklaşan düşüşler görüldü.
 

Günlük özet piyasa verileri


Kaynak Ziraat Yatırım
Hibya Haber Ajansı